Afgelopen donderdag 20 oktober stond de raadsvergadering in het teken van de begrotingsvergadering. Traditioneel is dat de vergadering van de Algemene Beschouwingen, waarin partijen terug-, maar bovenal vooruitblikken op het komende begrotingsjaar. Onderstaand de integrale beschouwingen van fractievoorzitter Marc Konings.
ALGEMENE BESCHOUWINGEN
Op de programmabegroting 2023-2026
In mei hebben een raadsbreed akkoord getekend met als titel “samen meer voor elkaar”. Dit betoog zal ik ophangen aan een variatie daarop: “samen in balans”
Waarom samen: simpel: het heet niet voor niets samenleving, wedoen het samen
Waarom in balans: omdat zowel de keuzes die we maken als samenleving als de financiën, want daar hebben we het vandaag over, in balans moeten zijn.
Hou deze termen even in uw achterhoofd, ze gaan terugkomen in mijn betoog.
Gemeentebelang staat al ruim 75 jaar voor de belangen van de gemeente Nunspeet. Juist in deze uitdagende tijden is het van belang dicht bij de inwoners en ondernemers te blijven staan en in te spelen op de zaken die hen op dit moment bezighouden. Uiteraard raken de oorlog en de asielcrisis ons ook. Ook de kostencrisis en de wooncrisis gaan helaas de deur van de gemeente Nunspeet niet voorbij.
Feitelijk gaan we van de ene crisis naar de andere. Je kan je dan ook de vraag stellen of er in New York, Moskou, Brussel en Den Haag maar 1 crisis is en dat is een bestuurscrisis. Dezebespiegelingen lossen echter de genoemde uitdagingen niet op. Gelukkig is uit een onderzoek gebleken dat we onze gemeentenog steeds redelijk tevreden zijn maar ook wij horen en zien dat:
Dat dit leidt tot mensen die buiten de boot vallen, polarisatie en geweld mogen en willen we niet accepteren. Het vraagt om lokaal goed uit te leggen wat we Wel kunnen doen en ons daarvoor ook in te zetten. Gemeentebelang is, zoals we in de campagne ook al aangaven, de partij met een STEM VOOR… dus wij kiezen voor een positieve insteek.
Wij vragen ons dan ook constant af wat wij als gemeente wel kunnen doen. Waar gaan wij wel over en waar gaan we niet over?
De aspecten die ik net doorgenomen heb moeten we samen in balans brengen en daarbij speelt de politiek een belangrijke rol. Om dat samen in balans wat tastbaarder te maken maak ik even een vergelijking met een sport: ik heb eerst aan koorddansen en acrobatiek gedacht maar ben uitgekomen bij wildwatervaren. Als je dat wel eens gezien hebt weet je dat de mensen in de botenwanhopig overeind proberen te blijven om naar het einde van het parcours te komen. Wel een leuk gezicht trouwens! Wat dat betreft is dat vergelijkbaar met de politiek: je moet weten waar je naartoe wil, samen het gewicht en de taken goed verdelen dan kan je de balans bewaren en voorkom je dat in het woelig water kopje onder gaat. Zo moeten wij constant de balans bewaken bij bijvoorbeeld huisvesting: ja we willen woningen voor onze eigen inwonersmaar ontheemden en statushouders willen en moeten we ook onderdak bieden. Datzelfde geldt voor milieuvraagstuk: ja we willen zeker investeren in duurzaam leven maar we willen ook de natuur behouden en de agrarische sector toekomst bieden. Wildwatervaren is er niets bij.
Dan naar de begroting
Gelukkig zijn we wel een van de gemeenten die vanuit het rijk een grotere bijdrage krijgt uit de algemene middelen. Dit geeft ons tot 2026 meer ruimte maar de periode daarna is nog onzeker. In de begroting is een deel van deze gelden al gereserveerd om bijvoorbeeld prijsstijgingen bij de grote projecten op te vangen. Dat vinden wij logisch maar aangezien het altijd geld van onze inwoners en ondernemers betreft vindt Gemeentebelang dat een belangrijk deel van deze incidentele meevallers slim en verantwoordgeïnvesteerd moeten worden. Wat verstaan wij onder wij slim en verantwoord?
Kortom bij iedere investering hoort een plan inclusief scenario’s en een lange termijn financieel plaatje. Dan hebben wij als raad keuzes en blijven we samen met het college aan het financiële stuur
Binnen de hiervoor geschetste kaders wil ik graag de reactie van het college op de volgende zaken:
Ten eerste: Kan het college met een globaalvoorstel komen om inhoud te geven aan het idee van Gemeentebelang om de extra incidentele gelden slim en verantwoord te investeren? Wij vragen u wel de gelden die nu voorzichtigheidshalve niet meegenomen zijnhierin wel te betrekken. Het idee is dat we op basis van dit voorstel versneld plannen gaan maken om deze daarna in de raad te bespreken.
Ten tweede: Op dit moment hebben alle inwoners, ondernemers, verenigingen en de cultuursector een enorm uitdaging door de kostencrisis. Gemeentebelang stelt voor een noodfonds in te stellen om waar nodig, aanvullend op de reeds bekende maatregelen ondersteuning te bieden. Dit kan maatschappelijke ontwrichting te voorkomen. Deze term heb ik meer gebruikt en daar ben ik op aangesproken. Als het gebruik van de voedselhulp toeneemt, MKB-ers dreigen om te vallen, sportclubs wellicht hun deuren moeten sluiten de musea en theater de kosten niet meer kunnen opbrengen vind ik deze term echt niet slecht gekozen. De wens voor een noodfonds hebben wij samen met de Christenunie vertaald in een motie die straks aan de orde zal komen.
De derde vraag: naast de financiële uitdagingen zien wij zoals gezegd een forse uitdaging in de woningbouw. Op dit gebied heeft Gemeentebelang al veel voorstellen gedaan die voor een belangrijk deel worden uitgewerkt. Toch lijkt het lastig om tijdig de juiste woningen te bouwen voor onze inwoners, Wij zouden graag een lans breken voor een permanente werkgroep met vertegenwoordiging uit de zorgsector, de woningcorporaties en de gemeente om de implementatie van de woonzorgvisie te ondersteunen.
En dan de laatste vraag: deze is blijven openstaan na de beantwoording van onze technische vragen: de inhuur is al jaren hoger dan begroot en wij vragen dus ook al jaren om te overwegen een deel van deze bijna structurele inhuur te vervangen door vaste krachten. Dit is kostentechnisch interessant en op deze wijze hou je de opgedane kennis in huis. Zijn er op dit punt ontwikkelingen te melden?
Wij zijn benieuwd naar de reactie van het college en de ander fracties en wensen het college succes met het uitvoeren van dit raadsakkoord op basis van de voorliggende meerjarenbegroting.
Afsluitend: de gemeente Nunspeet is financieel een kerngezonde gemeente. De grote projecten alsmede een hoog voorzieningenniveau vragen constante investeringen. Het is van belang dat de komende jaren alle programma’s en projecten worden ingevuld vanuit een sluitende begroting zodat de lusten voor de inwoners hoog zijn en de lasten relatief laag. Kortom we moeten samen zorgen dat we in balans blijven.
