Net als veel Nederlanders ben ik nu op vakantie. Ik zit nu op het mooie eiland Terschelling. Mijn vrouw en kinderen liggen op het strand en voor mij is dit een mooie gelegenheid om deze blog te schrijven. Voor mij overigens geen straf, want doelloos naar de zee staren is namelijk niet aan mij besteed. Ik heb liever iets onder handen.
Op het moment van schrijven is het lekker Nederlands zomerweer. Dit konden we een paar weken geleden niet zeggen. Eerst valt er in een korte periode zoveel regen dat er diverse straten in Nunspeet onder water kwamen te staan. In ons huis regende het op een gegeven moment net zo hard binnen als buiten. Een week erna was het zo heet, dat het oude nationale warmterecord uit 1944 met bijna twee graden deed verpulveren. Binnentemperaturen die de 30 graden deden overstijgen zijn ook niet plezierig.
Begin september ga ik voor een Gemeentebelang een presentatie verzorgen over duurzaamheid. Net als 17 miljoen bondscoaches heeft ons land 17 miljoen duurzaamheidsdeskundigen. Iedereen vindt er wel wat van. Ook binnen Gemeentebelang. Maar voetbal is emotie. Een spelletje. Duurzaamheid is geen spelletje. De huidige klimaatproblemen zijn mijns inziens te stabiliseren en wellicht zelfs op te lossen door goed naar de wetenschap te luisteren en hun adviezen op te volgen. Bij dit onderwerp draait alles om energie. Hoe wekken we het op en hoe we gaan we deze energie voor ons persoonlijk comfort en welzijn zo doelmatig mogelijk inzetten.
Onze huidige energie halen we voornamelijk uit kolen, olie en gas. Door fikkie stoken dus. De wereldwijde doelstelling is om deze bronnen te vervangen door andere natuurlijke bronnen, zoals aardwarmte, energie uit de wind- en de zon. Ik vergeet er ongetwijfeld een aantal, maar de belangrijkste voorwaarde is dat er geen CO2 mag vrijkomen. CO2 is de belangrijkste reden voor de huidige klimaatveranderingen.
De natuurkundige eenheid van energie is Joule (J). Iedere hoeveelheid brandstof, zoals olie, gas, kolen etc. (in liters, kg etc.) kan een bepaalde hoeveelheid energie in Joules leveren. Dit inzicht heb je nodig om iets van de energietransitie te begrijpen. Om e.e.a duidelijk te maken zal ik een aantal sommetjes maken voor een willekeurig huishouden dat het volgende energieverbruik heeft:
Jaarlijks energieverbruik van een willekeurig huishouden
Medium | Verbruik | Energieverbruik in MJ (megajoule) |
Aardgas | 1500 m3 (kuub) | 1500 x 31,7 MJ = 47.550 MJ |
Elektriciteit (grijs of groen) | 3000 kWh (kiloWattuur) | 3000 x 3,6 MJ = 10.800 MJ |
Diesel (voor personenauto) | 1000 liter | 1000 x 36 MJ = 36.000 MJ |
Totaal = ca. 95.000 MJ |
De doelstelling is onze maatschappij te verduurzamen, dus onze huishoudens en vervoer ook. Het huidige energieverbruik zou dan in de toekomst uit groene elektriciteit moeten komen. Op dit moment zijn de twee belangrijkste opties windmolens en zonnepanelen. Voor mijn voorbeeld kom ik dan uit op de volgende aantallen:
Benodigde windmolens of zonnepanelen voor een huishouden met een verbruik van 95.000 MJ
Vermogensafgifte per jaar | Energiebehoefte per jaar | Aantal |
Zonnepaneel 290 Wp (goed voor ca 1.045 MJ) | 95.000 MJ | 95.000 / 1.045 = 91 stuks |
Windmolen 3 MW (goed voor ca. 21.600.000 MJ) | 95.000 MJ | 95.000 / 21.600.000 = 0,0044 stuks |
Zoals uit mijn rekenvoorbeeld wel duidelijk is geworden, is dat we zonder windmolens geen “duurzaamheidspotten” gaan breken. Gemeente Nunspeet bestaat niet uit 1 huishouden, maar uit bijna 11.000. Dat zijn dus tientallen windmolens van 3 MW of vele tienduizenden zonnepanelen die her en der in weilanden en op daken in onze gemeente geïnstalleerd moeten worden. Dat is wel heel veel.
In mijn rekenvoorbeeld ben ik van landmolens uitgegaan. Zeemolens zijn hoger en hebben een grotere wiekdiameter. Hierdoor kan er 2 tot 3 keer zoveel energie geleverd worden. Bovendien heb ik gemakshalve alleen naar een huishouden gekeken. Alle bedrijvigheid, openbaar vervoer, vliegtuigvakanties en spullen die wij over de grens halen om onze materialistische honger te stillen heb ik nog niet eens meegenomen. Die fictieve 95.000 MJ per huishouden ligt in werkelijkheid veel, maar dan ook veel hoger…
Na de zomervakantie wordt in de gemeenteraad de Regionale Energie Strategie (RES) besproken. De RES gaat over dit onderwerp. Gemeente Nunspeet moet namelijk samen met o.a. andere gemeenten van de Nood-Veluwe het Rijk een voorstel doen hoe wij met z’n allen onze duurzame energie in de toekomst grootschalig willen gaan opwekken en besparen. We weten nu al dat windenergie in onze gemeente geen rol van betekenis gaat spelen. Huidige natuurwetgeving houdt namelijk niet van windmolens. Zonnepanelen alleen gaat naar mijns inziens nooit onze energiebehoefte afdekken. Ook andere gemeenten zullen soortgelijke problemen op hun pad tegenkomen.
Geothermie dan? Moet kernenergie weer opgetuigd worden? De Waddeneilanden ontvolken en vol zetten met windmolens? Moeten wij onze levensstandaard niet eens serieus onder de loep nemen? Zijn we niet met te veel mensen in ons dorp of in ons land? Of na ons de zondvloed? Een ding is zeker, verduurzamen of niet verduurzamen gaat onze huidige levensstijl beïnvloeden. Ook in gemeente Nunspeet.