Ooit ben ik begonnen in de journalistiek. Ik heb op werkgebied al aardig wat omzwervingen gemaakt en ben nu uiteindelijk in de zorg werkzaam, maar die opleiding journalistiek is de start geweest en draag ik nog altijd bij me bij alles wat ik doe, zowel in mijn werkzaamheden als in de politiek.
Het belangrijkste wat ik meegenomen heb is dat elke discussie en elk debat uiteindelijk om feiten moet draaien. En feiten haal je uit betrouwbare bronnen en zijn bovendien verifieerbaar. Dat je de feiten anders interpreteert of andere gevolgen ziet maakt dat er verschil van mening binnen de discussie kan ontstaan, maar dat is juist goed. Het startpunt, de feiten, is hetzelfde en dat maakt dat je op inhoud verder kan komen.
Vandaag de dag is dat echter geen vast gegeven meer. In het informatietijdperk waarin we leven is het in de kakofonie van meningen en nieuws lastig om te bepalen wat nog echt is en wat niet. Wat nou betrouwbare bronnen zijn en wat niet. Doordat steeds vaker de ´tactiek´ in een publieke discussie is om niet op inhoud te spreken, maar juist de echtheid van feiten en de betrouwbaarheid van bronnen te bediscussiëren, ziet de toehoorder al gauw door de bomen het bos niet meer en haakt af. Het gevolg is dat steeds vaker het publieke debat beheerst wordt door de gepolariseerde uiteinden en het genuanceerde midden zoek is.
Kijk naar het nieuws en je ziet dit mechanisme keer op keer terugkomen. Als het over stikstof gaat is de discussie veelal niet wat nou eigenlijk echt het probleem is en welke oplossingen daarbij passen, maar of het RIVM wel betrouwbaar is en wat de invloed is van de milieulobby. Aan de andere zijde van het spectrum wordt de discussie verschoven naar het gedrag van een enkele protesterende boer en daarmee de legitimiteit van het hele protest in twijfel getrokken. Verifieerbare feiten worden daarbij aan de kant geschoven.
Rondom Trump en het levendige Oekraïneschandaal gaat het niet over de feiten die op tafel komen, maar over de betrouwbaarheid van de bron. Waarmee prima verifieerbare feiten met hetzelfde gemak in het hokje ‘fake news’ worden gestopt door alle betrokken partijen.
En zo is er elke dag wel weer een voorbeeld te vinden.
Het lijkt wel alsof gelijk hébben niet meer zo belangrijk is, maar het gelijk krijgen des te meer. Ik maak me daar zorgen over, maar ben tegelijkertijd blij dat ik in een gemeente woon en in een gemeenteraad zit waar we wél in staat zijn om op inhoud, gebaseerd op feiten, het met elkaar (on)eens te zijn. Daar moeten we zuinig op zijn.
