Oktober is voor onze gemeenteraad de begrotingsmaand en daarmee de maand voor politieke beschouwingen en een beetje profileren. Voor sommige partijen lijkt het er echter op ze al in campagne-stand staan. Misschien dat dit ook te maken heeft met de landelijke verkiezingen. Ik werd van de week tóch enigszins verrast door een stevige column van de fractievoorzitter van de SGP die onze inwoners een doemscenario van gepeperde gemeentelijke belastingaanslagen voorschotelt , omdat andere partijen zo nodig de culturele sector willen spekken. Hij biedt er zelfs zijn excuses voor aan.
Ik hou het liever bij het éérlijke verhaal. En dat eerlijke verhaal is dat van bovengenoemde weergave maar weinig klopt.
Allereerst goed om eens te weten hoe dat OZB-verhaal nu precies werkt. Als er in gemeenteland namelijk gesproken wordt over de verhoging van OZB met zoveel-procent, spreken we over de verhoging van de totále opbrengsten. Dat betekent allerminst dat uw belastingaanslag met datzelfde percentage omhoog gaat. Die opbrengsten worden immers door alle huiseigenaren en bedrijven in de gemeente betaald, maar daarvan komen er ook elk jaar meer bij. Nunspeet is een ondernemende gemeente en we bouwen flink (dat is namelijk hard nodig), dus de daadwerkelijke lastenverzwaring voor onze inwoners valt vrijwel altijd (een stuk) lager uit omdat de lasten elk jaar over méér adressen verdeelt worden.
Elk jaar kan de gemeente de OZB verhogen om inflatie te compenseren (de zogenoemde prijscompensatie). Nunspeet kiest er voor om dit volgend jaar met 2,5% te doen. Ik hoef u niet uit te leggen dat dit in het niet valt met de daadwerkelijke inflatie. Daarnaast komt er 1% bij om te sparen voor onderwijshuisvesting, daar ligt met een hoop verouderde schoolgebouwen namelijk een flinke opgave. Dit samen is de OZB-verhoging voor 2024 zoals deze nu in deze begroting is opgenomen. Vooralsnog is dit voor 2025 ook het geval. Een zeer bescheiden verhoging dus en met andere doeleinden dan kunst en cultuur.
De problemen ontstaan in 2026. Vanaf dat jaar verandert de rekenmethode van het Rijk waarmee ze de bijdrages aan de gemeente vaststellen (de zogenoemde algemene uitkering) en dat dreigt dat jaar fors tegen te vallen. Voor alle gemeentes overigens, en daarom wordt 2026 ook al wel het ‘ravijnjaar’ genoemd. Tegelijkertijd zijn we als gemeente verplicht de meerjarige begroting ‘sluitend’ (dat wil zeggen zonder tekort) in te leveren bij de provincie. Dat gat dat ontstaat door Den Haag moet dus gedicht worden en dat is nu gedaan door in 2026 een verhoging van 6% in de boeken te zetten. Blijft dat zo? Wat ons betreft zeker niet. Heeft het íets te maken met de door de SGP zo gehekelde investeringen in kunst en cultuur? Ook niet.
Gelukkig wordt het Haagse gat in de begroting al deels gedicht en we hebben goede hoop dat dit ook verder gaat lukken. In het uiterste geval moeten we volgend jaar gaan kijken naar de gemeentelijke uitgaven, maar dat doen we elk jaar al kritisch. Ondertussen staan we pal voor onze keuze om meer te investeren in kunst en cultuur, net als dat we dat doen voor sport.
Waarom? Allereerst omdat het ‘t welzijn van onze inwoners verhoogt. Niet alleen ontvangen de bibliotheken, musea en bijvoorbeeld ons theater subsidie uit deze pot, maar is er geld voor muziekonderwijs, en kunnen verenigingen zoals koren een bijdrage krijgen. Al die dingen waarvan we in bijna 3 jaar pandemie hebben ontdekt dat deze heel belangrijk voor een mens kunnen zijn.
Maar misschien nog wel veel belangrijker: het is een heel verstandige investering als je het toeristisch product (de boterham van Nunspeet) wil versterken. Nunspeet Uit De Kunst doet bijvoorbeeld geweldig werk om meer gasten naar onze gemeente te krijgen en het Noord Veluws Museum heeft een grote aanzuigende werking van bezoekers naar Nunspeet. Daar profiteren we allemaal van, maar uiteraard ook onze gasten. Dat betekent dus dat investeringen in kunst en cultuur niet alleen door onze inwoners, maar ook door onze gasten worden betaald, door bijvoorbeeld verhoging van de toeristenbelasting.
Welbeschouwd zit het dus écht anders dan het versimpelde rekensommetje dat er in de betreffende column gemaakt wordt. Het zal wel bij politiek horen, maar zoals gezegd: wij hoeven nog geen campagne te voeren en vertellen u graag hoe het wél zit.
Pieter-Jan van Rossen